Temp-image
Stetoskop-icon Heart-icon Plaster-icon Term-icon

Toksyna botulinowa w neurologii

Leczenie toksyną botulinową w neurologii (botoks) - specjalista neurologii lek.Katarzyna Kalka Kulwicka

Aktualna oferta - toksyna botulinowa w neurologii

Toksyna botulinowa od dawna znajduje szerokie zastosowanie w leczeniu schorzeń układu nerwowego. W przypadku wielu schorzeń jest to leczenie pierwszego wyboru. Terapia odznacza się znaczną skutecznością, która poparta jest wieloma badaniami. Toksyna botulinowa to lek, który po podany miejscowo hamuje uwalnianie acetylocholiny w złączu nerwowo-mięśniowym - tym samym zmniejsza napięcie mięśniowe w ostrzykiwanym mięśniu, ogranicza nadmierną aktywność mięśni (np. w kurczu powiek czy dystoniach) oraz wpływa na wydzielanie substancji biorących udział w transmisji doznań bólowych -działa przeciwbólowo.


Lek podaje lekarz neurolog po przeprowadzeniu diagnostyki, potwierdzeniu rozpoznania i kwalifikacji pacjenta do leczenia toksyną botulinową. Lek jest podawany w przypadku spastyczności kończyny górnej i dolnej a także kręczu karku domięśniowo, pod kontrolą USG (umożliwia to precyzyjne podanie leku w obrębie konkretnych mięśni). W przypadku kurczu powiek, połowiczego kurczu twarzy i migreny przewlekłej lek jest podawany powierzchownie (najczęściej poskórnie).

  • migrena przewlekła -na migrenę cierpi ok. 11-12% populacji, włączając pozostałe typy bólu głowy to najczęstsza dolegliwość neurologiczna. Często jest przyczyną znacznego ograniczenia w życiu codziennym i zawowodym. Gdy ból głowy pojawiają się często -co najmniej 15 dni w miesiącu (a 8 dni w miesiącu spełnia kryteria migrenowego bólu głowy) mówimy o migrenie przewlekłej. Dla tych pacjentów przeznaczona jest terapia toksyną botulinową, która cechuje się wysoką skutecznością i znacznie ogranicza konieczność stosowania leków doustnych (które z resztą niejednokrotnie w migrenie przewlekłej są mało skuteczne). Toksyna botulinowa hamuje uwalnianie neurotransmiterów i substancji odpowiedzialnych za odczuwanie bólu z zakończeń nerwowych nerwu trójdzielnego. Prowadzi to do odnerwienia nadrważliwych zakończeń nerwowych i hamowania reakcji prowadzącej do eskalacji bólu migrenowego. Powtarzane iniekcje prowadzą do ośrodkowej desensytyzacji (jakby "oduczenia" odczuwania bólu), tym samym zmniejszają częstość napadów i ich nasilenie.
    Leczenie polega na podaniu preparatu toksyny botulinowej w okolice czołowe, skroniowe, potyliczne i okolice karku (okolice zakończeń nerwowych nerwów czaszkowych: trójdzielnego, potylicznego większego, potylicznego mniejszego, uszno-skroniowego, usznego wielkiego, nadobojczykowych). Działanie terapeutyczne utrzymuje się zwykle w ciągu 3-4 miesięcy (niekiedy w kolejnych podaniach do pół roku). koszt terapii - 2000zł
  • kręcz karku -inaczej dystonia szyjna -polega na okresowo występującym lub utrwalonym skurczumięśni szyi, który powoduje przymusowe nieprawidłowe ustawienie głowy i szyi, często towarzyszy mu nadmierne napięcie i ból. Leczenie polega na podaniu domięśniowym pod kontrolą USG preparatu toksyny botulinowej w wybrane -nadaktywne mięśnie (odpowiedzialne za nieprawidłowe ustawienie głowy i szyi) - w zależności od wzorca kręczu. koszt terapii - 1200zł
  • spastyczność kończyn -nadmierne napięcie mięśni kończyny górnej i dolnej najczęściej będące skutkiem przebytego udaru mózgu, stwardnienia rozsianego. Klinicznie manifestuje się oporem podczas biernego wykonywania ruchu w stawie. Często powoduje nieprawidłowe ustawienie kończyn (w przypadku kończyny dolnej najczęściej ustawienie końsko-szpotawe, kończyna górna ustawiona jest w przywiedzeniu i zgięciu w stwawach łokciowym, nadgarstkowym, zaciśnięta dłoń). Spastyczność może znacznie ograniczać wykonywanie ruchu czynnego, zmniejszać jego zakres i powodować ból. Tym samym wpływa na efektywność rehabilitacji. Czasem spastyka jest tak duża, że uniemożliwia właściwą pielęgnację chorego - może powodować odleżyny, trudno gojące się rany (np. w obrębie dołu pachowego, łokciowego, części dłoniowej ręki). Nieleczona spastyka powoduje utrwalone zmiany w stawach i przykurcze. Leczenie polega na domięsniowym podaniu preparatu toksyny botulinowej w wybrane, nadmiernie napięte mięśnie pod kontrolą USG. koszt terapii - 1200zł
  • kurcz powiek -to jedna z najczęstszych postaci dystonii ogniskowej. W obrazie klinicznym dominują ruchy mimowolnego zaciskania powiek (czasem prowokowane jasnym światłem, wiatrem czy stresem), które znacznie utrudniają normalne funkcjonowanie. Objawy mogą utrudniać czytanie, obsługę komputera, prowadzenie auta. Często początek choroby jest podstępny - rozpoczyna się tzw. fazą czuciową, w której chory odczuwa pieczenie, palenie, kłucie pod powiekami, ma wrażenie wysychania spojówek lub nadmiernego łzawienia. Niejednokrotnie opóźnia to właściwą diagnozę i leczenie o kilka lat (pacjenci trafiają do okulistów). Czasem objawy zrzucane są na karb zaburzeń elektrolitowych - suplementacja niestety nie przynosi poprawy. Leczenie polega na miejscowym podaniu toksyny botulinowej w postaci podskórnej iniekcji w mięśnie okrężne oczu (w kilku punktach), czasem również w mięśnie sasiadujące w zależności od zaangażowania
    (towarzyszące narmierne marszczenie brwi, czoła). Zabieg wykonywany jest ambulatoryjnie. koszt terapii - 1200zł
  • połowiczy kurcz twarzy - charakteryzuje się występowaniem jednostronnych, nieregularnych mimowolnych skurczów mięśni unerwianych przez nerw twarzowy (w obrębie połowy twarzy). Leczenie polega na miejscowym podaniu w postaci iniekcji toksyny botulinowej w nadaktywne mięśnie w zależności od obrazu klinicznego (zwykle kilka punktów). Zabieg jest wykonywany ambulatoryjnie. koszt terapii - 1200zł